Sommige mensen vragen ons of ze met een zieke kip kunnen langskomen op de praktijk. Uiteraard kan dit. We behandelen hier naast kippen ook alle andere neerhofdieren zoals fazanten, eenden en kalkoenen.
De meeste vogels - en kippen in het bijzonder - tonen niet makkelijk dat ze ziek zijn. Dit komt omdat ze prooidieren zijn. Als ziekteverschijnselen opduiken, is de vogel vaak al een tijdje ziek. Je wacht dan best niet te lang om met het dier in kwestie langs te komen.
Hoe zien we nu of een vogel ziek is? Een van de eerste tekenen is dat hij minder actief is. Een kip gaat, bijvoorbeeld, overdag minder scharrelen. Ze kakelt minder, zit in een hoekje en zet haar pluimen rechtop (dik zitten). De zieke kip zal zich bovendien afzonderen van de rest van de toom. Het dier gaat minder eten en vermageren. Als je de vogel af en toe weegt, dan kan je meten of ze vermagert. Je kan ook aan het borstbeen voelen of het niet te scherp is. Normaal moeten de borstspieren ervoor zorgen dat je enkel de bovenkant van het borstbeen voelt. De vogel is te mager als je het borstbeen volledig voelt.
Een tweede vaak voorkomend ziekteverschijnsel is open-mondademhaling of piepende ademhaling. Zijn de ademhalingsproblemen minder duidelijk, dan kan het zijn dat de vogel enkel wat 'wipt' met zijn staart of deze in een andere positie houdt in rust (meer naar beneden).
Pluimverlies kan normaal zijn (tijdens de rui), maar het kan ook een teken zijn van ziekte. Hoe kan je nu weten of de vogel in rui is of een ziekte heeft? Tijdens de rui gaat de vogel steeds nieuwe pluimpjes voorzien. Vaak verloopt de rui geleidelijk aan. Begin je blijvende kale plekken te zien, dan moet er een alarmbelletje rinkelen. Je laat de vogel best nakijken wanneer hij korsten of verwondingen op de huid krijgt of wanneer hij zichzelf overmatig begint te pikken. Veren kunnen ook doffer worden. Dit is een teken dat de vogel zich minder verzorgt. Een gezonde vogel gaat vaak zijn veren poetsen en fatsoeneren. Doet hij dit minder door ziekte, dan krijgt hij een een doffer en verwilderd uitzicht. Soms verandert de kleur van de pluimen (grijs wordt rood, geel wordt groen, zwart wordt wit,...). Ook dit kan te wijten zijn aan een onderliggende ziekte. Ten slotte, moeten de kopversierselen van de kip er ook steeds hetzelfde uitzien.
Een kip die mankt of een vleugel laat afhangen, hoeft niet steeds te wijten te zijn aan een fractuur. Het komt vaak voor dat een zwelling drukt op een zenuw, waardoor er verlammingsverschijnselen ontstaan.
De stoelgang van een vogel bestaat uit twee delen: een wit gedeelte (de urine) en een donker gedeelte (de mest). Als de stoelgang verandert, laat je de kip best eens onderzoeken. Zo kan de witte substantie veranderen van kleur (geel-groen) of rode sliertjes bevatten (bloed). Het mestgedeelte kan slapper of witter worden, witte sliertjes (wormen) bevatten of zelfs volledig afwezig zijn. Om de parasieten in de darmen beter te kunnen beoordelen, is het aangeraden om 1x per jaar een mestonderzoek te laten doen.
Afwijkingen in de leg van een kip (periode, hoeveelheid,...) of veranderingen in de eistructuur (windei, abnormale dooiers,...) kunnen wijzen op problemen in het voortplantingsorgaan.
Om veel ziektes te voorkomen, is het belangrijk steeds een goede hygiëne toe te passen. Zorg dat het kippenhok proper is en probeer vochtige binnenruimtes te vermijden. Vocht bevordert namelijk de groei van schimmels, bacteriën en parasieten. Een goede verluchting is dus essentieel!
Zorg daarnaast ook voor een goed uitgebalanceerde voeding: korrel/legkorrel, groenten, vrije uitloop (grassen, kruiden,...).
Tot slot raden wij aan 1x per jaar langs te komen met de vogel op de praktijk. Wij kunnen de vogel dan klinisch nog beter onderzoeken. Bovendien kan dit gecombineerd worden met het jaarlijks mestonderzoek. Zo houden we samen jullie gevederde lievelingen gezond!